شماره‌ی‌ دوم، آبان۲۵۸۰ (۱۴۰۰)


در دومین شماره از نشریه «فریدون» تلاش شده است پیرامون ابعاد مفهومی و تاریخی مشروطه تامل شود. ایران بیش از ۱۱۵ سال پیش صاحب قانون مشروطه شد؛ ولی مشروطیت همچنان مسئله ایرانیان است. ما همچنان تقلای رسیدن به مشروطیت را داریم. حضور مفهومی - سیاسی مشروطیت در ایران البته بی‌مسئله نبود و نیست. مشروطیت در قامت مفهوم در ایران دچار بدخوانی‌ شد و بسیاری از ایرانیان نتوانستند آن را درست دریابند و دوم آنکه به نظر می‌رسد مشروطیت در قامت حقوقی - سیاسی قواره‌ی تن ایران ۱۲۸۵ نبود. کشور در آن زمان دچار بحران‌هایی بسیار اساسی بود و تا آن بحران‌ها حل نمی‌شدند یا از شدت تخریب آن‌ها کاسته نمی‌شد مشروطیت نمی‌توانست کامیاب شود.


بر این اساس علیرضا کیانی در چارچوب سرمقاله تلاش کرده است به کوتاهی بحثی پیرامون بدخوانی مشروطیت در ایران را بگشاید. محمد ایزدی نیز در مقاله بلند خود به بازخوانی تاریخی مشروطه در غرب و ایران همت گمارد و همچنین به مرور چند مشروطه رایج در دنیا - با تکیه بر قوانین اساسی آن‌ کشورها - پرداخت. ایزدی در مقاله خود به گمانه‌زنی پیرامون روند و آینده مشروطیت در ایران نیز نشست. امین سوفیامهر نیز دیگر نویسنده این شماره از «فریدون» بود که در مقاله خود به تبارشناسی مفاهیمی همچون جمهوری و مشروطیت از اعصار قدیم تا زمانه جدید دست یازید. سوفیامهر در مقاله خود تلاش کرد استدلال کند که امکان تحقق جمهوریت و مشروطیت در فرم پادشاهی مشروطه بیشتر است.


در راستای بحث پیرامون جنبه‌های تاریخی مشروطیت در ایران نیز دو مقاله در این شماره از «فریدون» منتشر شده است. نویسندگان هر دو مقاله ترجیح دادند به جای نام حقیقی خود از نام مستعار بهره بگیرند. بهرام راستی که احتمالا از او درباره جنبه‌های تاریخی مسائل ایران، مقالات بیشتری در «فریدون» خواهیم خواند، ایده مشروطه نزد روشنفکران ایرانی در آستانه برآمدن رضاشاه را بررسی کرد. «شیدا باوند» نیز که نام مستعار دیگر نویسنده‌ی این شماره از «فریدون» است، در مقاله خود و طی روایتی دقیق و خواندنی به تحلیل رویدادهای منتهی به مرداد ۱۳۳۲پرداخت و در تحلیلی کلی، از آن به عنوان کودتای محمد مصدق علیه پادشاهی مشروطه نام برد.


گفتگوی تفصیلی این شماره از «فریدون» نیز در چارچوب بحث از مشروطیت، با «حجت کلاشی» - فعال و تحلیلگر سیاسی - انجام شد. اگر مقالات بالا بیشتر جنبه‌های مفهومی - تاریخی مشروطیت را مورد بحث قرار دادند، در این گفتگو که توسط علیرضا کیانی انجام شد، حجت کلاشی ضمن تشریح دیدگاه‌های فکری خود، بحث پیرامون جنبه‌های سیاسی - ایجابی مشروطیت ایرانی را در دایره توجه خود قرار داد و از ظرفیت قانون مشروطه‌ی ایران برای گذار از رژیم جمهوری اسلامی سخن گفت؛ گذاری که به  گمان او می‌تواند هم تغییرات بنیادین را تضمین کند و هم با درجات قابل‌توجهی از ثبات همراه باشد.


سه مقاله خارج از موضوع مشروطیت نیز در این شماره منتشر شده‌اند؛ سعید قاسمی‌نژاد در مقاله خود به نام «در دفاع از براندازی» تلاش کرد مهم‌ترین دلایل در لزوم سرنگونی رژیم جمهوری اسلامی را برشمارد و آن‌ها را در قالب یک مقاله گرد بیاورد. سام خسروی‌فرد نیز در مقاله خود از فراز و فرود مدیریت محیط زیستی در ایران سخن گفت و به بازخوانی تجربه محیط زیستی شاهنشاهی پهلوی نشست با آغازی این‌چنین که: «دریغا که چه بود و چه شد». مهران انصاری نیز در مقاله خود به بحث پیرامون تقویت مجموعه براندازی در پرتو راهکار‌های توسعه سازمانی پرداخت در این راستا پیشنهادات قابل توجهی به مجموعه براندازی برای حل نزاع‌ها ارائه داد.